Συνταγματική Ιστορία

ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Αν. Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Άλκης Δερβιτσιώτης

Τη στήλη της συνταγματικής ιστορίας επιμελούνται οι φοιτητές: 

Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας, Χρήστος Καμπέρος

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Α' Προεπαναστατική Περίοδος

• 1797 Κυκλοφορεί το σχέδιο Συντάγματος του Ρήγα Βελεστινλή-Φερραίου με τίτλο “Ρήγα του Φιλοπάτριδος, Νέα Πολιτική Διοίκησης των κατοίκων της Ρούμελης της Μ. Ασίας των Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας. Υπέρ των νόμων - ελευθερία, ισοτιμία, αδελφότης - και της Πατρίδος”.
• 1800 “Βυζαντινό Πολίτευμα” της Ιονίου Πολιτείας.
• 1803 Η Ιόνιος Πολιτεία “Δημοκρατία ενιαία και αριστοκρατική”.
• 1817 Σύνταγμα του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων (Βρετανική
• αποικία).

Β' Επαναστατική Περίοδος (1821-1832)

1. Τοπικά Πολιτεύματα με προσωρινό χαρακτήρα

• 25 Μαρτίου 1821 “Μεσσηνιακή Γερουσία”.
• 12 Μαΐου 1821 “Στρατοπολιτικόν σύστημα” της Σάμου”.
• 26 Μαΐου 1821 “Πράξις της συνέλευσης της μονής Καλτετζών”.
• 9 Νοεμβρίου 1821 Οργανισμός της Γερουσίας της Δυτικής Ελλάδος (Μεσσολόγγι).
• 15 Νοεμβρίου 1821 Νομική Διάταξη Ανατολικής Χερσου Ελλάδος (Άμφισσα).
• 27 Δεκεμβρίου 1821 Οργανισμός της Πελοποννησιακής Γερουσίας (Επίδαυρος).
• 1822 Προσωρινό Πολίτευμα της Κρήτης.
• 25 Μαρτίου 1821 Κήρυξη της Εθνικής Επανάστασης.

2. Τα Συντάγματα της Παλιγγενεσίας (Πρώτη Ελληνική Δημοκρατία).

• 20 Δεκεμβρίου 1821 Συνήλθε η Α' Εθνική Συνέλευση στο χωριό Πιάδα κοντά στην Επίδαυρο.
• 1 Ιανουαρίου 1822 Ψηφίστηκε το “Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος” το οποίο είναι το πρώτο Σύνταγμα του δημιουργούμενου Ελληνικού κράτους.
• 29 Μαρτίου 1823 Συνήλθε η Β' Εθνική Συνέλευση στο Άστρος. 13 Απριλίου 1823 Ψηφίστηκε στο Άστρος ο “Νόμος της Επιδαύρου”, ως αναθεωρημένο Προσωρινό Πολίτευματης Ελλάδας.
• 6 Απριλίου 1826 Συνήλθε η Γ' Εθνική Συνέλευση στο χωριό Πιάδα.
• Αύγουστος 1826 Διάσπαση της Γ' Εθνοσυνέλευσης.
• 19 Μαρτίου 1827 Επανασυνήλθε η Γ' Εθνική Συνέλευση στηνΤροιζήνα.
• 3 Απριλίου 1827 Με ομόφωνο ψήφισμα της η Γ' Εθνική Συνέλευση εξέλεξε “Κυβερνήτη της Ελλάδος” τον Ι. Καποδίστρια.
• 1 Mαΐου 1827 Ψηφίστηκε στην Τροιζήνα το “Πολιτικό Σύνταγμα της Ελλάδος”.
• 7 Ιανουαρίου 1828 : Άφιξη του Ι. Καποδίστρια στην Ελλάδα. 18 Ιανουαρίου 1828 Με εισήγηση του Ι. Καποδίστρια η Βουλή ανέστειλε την ισχύ του “Πολιτικού Συντάγματος της Ελλάδος”. Συγχρόνως υιοθέτησε ψήφισμα με το οποίο ιδρύθηκε νέο “Προσωρινό” πολίτευμα. Η Α’ Ελληνική Δημοκρατία καταλύθηκε.

3. Μέχρι την έλευση του Όθωνα.

• 11 Ιουλίου 1829 Συνήλθε η Δ' Εθνική Συνέλευση στο Άργος.
• 22 Ιουλίου 1829 Η Δ' Εθνική Συνέλευση ενέκρινε το προσωρινό πολίτευμα.
• 22. Ιαν-3 Φεβρουαρίου 1830 Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις της εποχής Αγγλία,Γαλλία, Ρωσία με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους.
• 27 Σεπτεμβρίου 1831 Δολοφονία του Ι. Καποδίστρια από τους αδελφούς Μαυρομιχάλη.
• 5 Δεκεμβρίου 1831 Συνήλθε η Β' Εθνική Συνέλευση στο Άργος.
• 1/13 Φεβρουαρίου 1832 Πρωτόκολλο του Λονδίνου διά του οποίου οι τρεις μεγάλες δυνάμεις προσέφεραν το στέμμα της Ελλάδος στον πρίγκιπα Όθωνα της Βαυαρίας.
• 15 Μαρτίου 1832 Η Ε' Εθνικής Συνέλευση ενέκρινε στο Ναύπλιο το «Ηγεμονικό” Σύνταγμα. Το εν λόγω Σύνταγμα καθιέρωνε για πρώτη φορά τη μοναρχία. Δεν τέθηκε όμως σε εφαρμογή.
• 28 Μαρτίου 1832 Πλήρης επικράτηση στην εμφύλια διαμάχη των “συνταγματικών” υπό τους Κωλέττη και Γρίβα. Ο Αυγουστίνος Καποδίστριας κατέθεσε την εξουσία.
• 25 Απριλίου/ 7 Μαΐου 1832 Συνθήκη του Λονδίνου.
• 11 Ιουνίου 1832 Συνήλθε “η κατά συνέχεια Δ' Εθνική των Ελλήνων Συνέλευση” στο Άργος. Αργότερα συνέχισε τις εργασίες της στο Ναύπλιο και στην Πρόνοια.
• 27 Ιουλίου 1832 Η Δ' κατά συνέχεια Εθνική των Ελλήνων Συνέλευση επικύρωσε ομόφωνα την εκλογή του Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδος.
• 10 Αυγούστου 1832 Διάλυση της Δ' κατά συνέχειαν Συνέλευσης από στοιχεία που δρούσαν στην υπηρεσία των μεγάλων δυνάμεων της εποχής.

Γ’ Η Απόλυτη Μοναρχία 1833-1843.

• 25 Ιανουαρίου/ 6 Φεβρουαρίου 1833 Ο Όθων αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο ως “ελέω Θεού Βασιλεύς της Ελλάδος”.
• 1833 – 1835 Τριμμελής αντιβασιλεία ανέλαβε και άσκηση αυταρχικά την διακυβέρνηση της χώρας.
• 20 Μαΐου 1835 Ο Όθων ανέλαβε προσωπικά την διακυβέρνηση της χώρας.
• Φεβρουάριος 1841 Ο Όθων ανέθεσε την πρωθυπουργία στον Α. Μαυροκορδάτο, ο οποίος όμως αρνήθηκε μετά την απόρριψη από Όθωνα των όρων που έθεσε.

Δ’ Συνταγματική Μοναρχία

• 3 Σεπτεμβρίου 1843 Τμήματα του στρατού εστασίασαν και με την υποστήριξη του λαού των Αθηνών εξανάγκασαν τον Όθωνα να συναινέσει στη θέσπιση Συντάγματος.
• 8 Νοεμβρίου 1843 Συνήλθε η “της Γ’ Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις”, η οποία απαρτίστηκε από 244 πληρεξουσίους, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονταν πληρεξούσιου αλύτρωτων περιοχών.
• 18 Μαρτίου 1844 Η Α’ Εθνοσυνέλευση ψήφισε το Σύνταγμα του 1844 το οποίο καθιέρωνε το πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας.
• 10 Οκτωβρίου 1862 Εξεγέρθηκε η φρουρά και ο λαός των Αθηνών με συνέπεια να εκθρονισθεί ο Όθων και να καταλυθεί η δυναστεία των Βίττελσβαχ.

Ε’ Η περίοδος της Κυβερνώσας Βουλής

• 10 Δεκεμβρίου 1862 Συνήλθε η “B’ εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις”, η οποία περιλαμβάνει 84 βουλευτές από τα Ιόνια νησιά που με τις θέσεις τους επηρέασαν αποφασιστικά την έκβαση του συντακτικού έργου.
• 18 Μαρτίου 1863 Με ψήφισμα, που υιοθέτησε παμψηφεί, η Β’ Εθνική Συνέλευση αναγόρευσε τον Δανό πρίγκηπα Γεώργιο του οίκου Χόλσταϊν – Σόντερμουργκ – Γλύξμπουργκ, “συνταγματικόν Βασιλέα των Ελλήνων”.
• 15 Ιουνίου 1863 Η Β’ Εθνική Συνέλευση κήρυξε τον Γεώργιο ενήλικο αν και αυτός δεν ήταν ακόμη 18 ετών.
• 1/13 Ιουλίου 1863 Συνθήκη του Λονδίνου μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας αφ’ ενός και Δανίας αφ’ ετέρου. Η Ελλάδα καθίσταται κράτος μοναρχικόν, ανεξάρτητον και συνταγματικόν.
• 17/29 Μαρτίου 1864 Ένωση Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα.

ΣΤ’ Η περίοδος της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας

• 17 Νοεμβρίου 1864 Ετέθη σε ισχύ το Σύνταγμα του 1864 με το οποίο καθιερώθηκε η δημοκρατική αρχή και εγκαθιδρύθηκε το πολίτευμα της “βασιλευόμενης δημοκρατίας”.
• 29 Ιουνίου 1874 Δημοσιεύθηκε το άρθρο του Χ. Τρικούπη “τις πταίει” στην εφημερίδα “Καιροί”.
• 11 Αυγούστου 1875 Ο Γεώργιος Α’ αποδέχθηκε την “αρχή της δεδηλωμένης” διαβάζοντας τον λόγο του θρόνου, που είχε συντάξει ο Πρωθυπουργός Χ. Τρικούπης. Έτσι άρχισε η εφαρμογή του κοινοβουλευτικού συστήματος.
• 1877 Θεσπίστηκε ο εκλογικός νόμος ΧΜΗ’ με τον οποίο όλοι οι άρρενες ενήλικοι Έλληνες απέκτησαν δικαίωμα ψήφου.
• 1881 Προσαρτήθηκαν η Θεσσαλία και η περιοχή της Άρτας.
• 1882 – 1895 Κατά την περίοδο αυτή αναπτύχθηκε ο πρώτος ελληνικός δικομματισμός με αντιπαρατεθέντα κόμματο το τρικουπικό “Νεωτεριστικόν” και το δηλιγιαννικό “Εθνικόν”.
• 1893 “Πτώχευση” και αναστολή πληρωμής των χρεών του δημοσίου.
• 1897 Ατυχής Ελληνοτουρκικός πόλεμος.
• 1898 Επιβολή “Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου”.
• 1905 Εξέγερση του Θερίσου (Κρήτη),
• 1908 Κηρύχθηκε η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα
• 1903 – 1908 Διεξήχθη ο “Μακεδονικός Αγών”.
• 15 Αυγούστου Εκδηλώθηκε στρατιωτικό κίνημα στο Γουδί, το οποίο διοργάνωσε ο “Στρατιωτικός Σύνδεσμος”.
• Δεκέμβριος 1909 Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος απευθύνθηκε στον Ε. Βενιζέλο ο οποίος ήλθε στην Ελλάδα αλλά αρνήθηκε να αναλάβει υπεύθυνη κυβερνητική θέση.
• 1 Σεπτεμβρίου 1910 Συνήλθε η A’ Αναθεωρητική Βουλή.
• 8 Ιανουαρίου Συνήλθε η Β’ Αναθεωρητική Βουλή.
• 2 Ιουνίου 1911 Ετέθη σε ισχύ το Σύνταγμα του 1911 το οποίο θεωρείται η νομική έκφραση της θεωρητικής ανόδου της αστικής τάξης.
• 1912 – 1913 Απελευθερώθηκαν και ενώθηκαν με την Ελλάδα οι περιοχές της Μακεδονίας, της Ηπείρου, Κρήτης και των νήσων του Αιγαίου, ως αποτέλεσμα νικηφόρου διεξαγωγής των Βαλκανικών πολέμων.
• 5 Μαρτίου 1913 Δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου είχε εγκατασταθεί ο βασιλιάς Γεώργιος Α’. Στο θρόνο ανήλθε αμέσως ο διάδοχος Κωνσταντίνος.
• Αύγουστος 1914 Ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος και ταυτόχρονα ανέκυψαν διαφωνίες για την ακολουθητέα πολιτική μεταξύ του βασιλιά Κωνσταντίνου και την υπεύθυνης Κυβέρνησης.
• 21 Φεβρουαρίου 1915 Παραιτήθηκε η κυβέρνηση Βενιζέλου λόγω των διαφωνιών με τον βασιλιά Κωνσταντίνο, διαλύθηκε η Βουλή και προκηρύχθηκαν εκλογές.
• 31 Μαΐου 1915 Το κόμμα των Φιλελευθέρων εκέρδισε τις εκλογές και ο Ε. Βενιζέλος εσχημάτισε Κυβέρνηση.
• 29 Οκτωβρίου 1915 Ο Βενιζέλος εξαναγκάσθηκε εκ νέου σε παραίτηση.
• 6 Δεκεμβρίου 1915 Το κόμμα των Φιλελευθέρων αρνήθηκε να συμμετέχει σε εκλογές.
• 17 Αυγούστου 1916 Ξέσπασε στη Μακεδονία το κίνημα της “Εθνικής Αμύνης” που αποτελείτο από φιλοβενιζελικούς πολιτικούς και αξιωματικούς.
• Σεπτέμβριος 1916 Σχηματίστηκε επαναστατική “Προσωρινή Κυβέρνηση” υπό τον Ε. Βενιζέλο (Τριανδρία Βενιζέλου, Κουντουριώτη, Δαγκλή) στη Θεσσαλονίκη.
• 11 Νοεμβρίου 1916 Η κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης εκήρυξε τον πόλεμο στις κεντρικές δυνάμεις (Γερμανία, Αυστρία κ.λ.π).
• 30 Μαΐου 1917 Οι συμμαχικές δυνάμεις(Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) εξανάγκασαν το βασιλιά Κωνσταντίνο και τον διάδοχο Γεώργιο να παραιτηθούν και να αναχωρήσουν από την Ελλάδα.
• 14 Ιουνίου 1917 Ο Ε. Βενιζέλος ανέλαβε εκ νέου τη διακυβέρνηση της χώρας. Προηγουμένως είχε ανέλθει στο θρόνο ο δευτερότοκος γιος του Κωνσταντίνου Αλέξανδρος.
• 29 Ιουνίου 1917 Με βασιλικό διάταγμα ανακλήθηκε το β.δ. της 29^ης Οκτωβρίου 1915 περί διάλυσης της Βουλής και αναβίωση η Βουλή που είχε προέλθει από τις εκλογές της 31^ης Μαρτίου 1915 (Βουλή των Λαζάρων).
• 12 Οκτωβρίου 1920 Πέθανε ο βασιλιάς Αλέξανδρος από σηψαιμία που προκάλεσε το δάγκωμα του πιθήκου του.
• 1 Νοεμβρίου 1920 Η αντιβενιζελική “Ηνωμένη Αντιπολίτευση” εκέρδισε τις εκλογές παρά τη θριαμβευτική διπλωματική νίκη του Βενιζέλου στις Σέβρες.
• 22 Νοεμβρίου 1920 Διεξήχθη δημοψήφισμα – παρωδία, αφού ανακοινώθηκε ότι το 99% των ψηφοφόρων υποστήριξε την επάνοδο του Κωνσταντίνου.
• 23 Δεκεμβρίου 1920 Η Βουλή η οποία προήλθε από τις εκλογές της 1^ης Νοεμβρίου 1920 χαρακτηρίστηκε με βασιλικό διάταγμα “Γ’ εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις”.
• 25 Ιανουαρίου 1921 Η Βουλή, η οποία προήλθε από τις εκλογές της 1^ης Νοεμβρίου 1920, αυτοανακηρύχθηκε “Γ’ εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις”.
• 28 Ιανουαρίου 1921 Η “Γ’ εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις” συγκρότησε επιτροπή με 49 μέλη για την κατάρτιση νέου Συντάγματος.
• 11 Σεπτεμβρίου 1922 Ξέσπασε στρατιωτικό κίνημα υπό το συνταγματάρχη Ν. Πλαστήρα μετά την μικρασιατική καταστροφή.
• 14 Σεπτεμβρίου 1922 Παραιτήθηκε ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, τον οποίο διαδέχθηκε ο Γεώργιος Β’.
• Οκτώβριος – Νοέμβριος 1922 Δικάστηκαν και ως υπεύθυνοι της Μικρασιατικής καταστροφής οι Δ. Γούναρης, Ν. Στράτος, Π. Πρωτοπαπαδάκης, Ν. Θεοτόκης, Γ. Μπαλτατζής, Γ. Χατζηανέστης.
• 24 Ιουλίου 1923 Συνήφθη η συνθήκη της Λωζάνης.
• Οκτώβριος 1923 Κατεστάλη στρατιωτικό πραξικόπημα των Γ. Λεοναρδόπουλου, Π. Γαργαλίδη και Γ. Ζήρα.
• 16 Δεκεμβρίου 1923 Διεξήχθησαν εκλογές, για την ανάδειξη νέας Εθνοσυνέλευσης από τις οποίες απείχαν τα φιλοβασιλικά κόμματα.
• 19 Δεκεμβρίου 1923 Ο βασιλιάς Γεώργιος B’ ανεχώρησε οικογενειακώς, ενώ η άσκηση της βασιλικής εξουσίας ανατέθηκε στο ναύαρχο Κουντουριώτη.

Ζ’ Η περίοδος της Δεύτερης Δημοκρατίας

• 2 Ιανουαρίου 1924 Ενώπιον της “Δ’ εν Αθήναις Συντακτικής Συνέλευσις” προσήλθε και κατέθεσε την “εξουσίαν της επαναστάσεως” ο Ν. Πλαστήρας.
• 11 Ιανουαρίου 1924 Ο Ε. Βενιζέλος ανέλαβε εκ νέου την Πρωθυπουργία.
• 6 Φεβρουαρίου 1924 Την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Γ. Καφαντάρης.
• 12 Μαρτίου 1924 Την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Α. Παπαναστασίου.
• 25 Μαρτίου 1924 Η “Δ’ εν Αθήναις Συντακτικής Συνέλευσις” με ψήφισμά της εκήρυξε έκπτωτη την δυναστεία των Γλυξβούργων και εγκαθίδρυσε πολίτευμα Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.
• 13 Απριλίου 1924 Διεξήχθη δημοψήφισμα, διά του οποίου επικυρώθηκε η συντελεσθείσα μεταπολίτευση.
• 24 Μαΐου 1924 Η “Δ’ εν Αθήναις Συντακτικής Συνέλευσις” με ψήφισμα της απεφάσισε όπως “το ελληνικό κράτος φέρη του τίτλου Ελληνική Δημοκρατία”.
• 25 Ιουνίου 1925 Εξεράγη στρατιωτικό κίνημα υπό τον στρατηγό και βουλευτή Θ. Πάγκαλο, το οποίο εξανάγκασε σε παραίτηση την κυβέρνηση του Α. Μιχαλακόπουλου. Ο Θ. Πάγκαλος εσχημάτισε κυβέρνηση και έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από την Συντακτική Συνέλευση.
• 11 Σεπτεμβρίου 1925 Η συσταθείσα τριακονταμελής Επιτροπή ολοκλήρωσε την επεξεργασία του νέου Συντάγματος και το υπέβαλε στην Κυβέρνηση προς δημοσίευση.
• 29 Σεπτεμβρίου 1925 Δημοσιεύθηκε το Σύνταγμα το οποίο όμως η Κυβέρνηση Παγκάλου είχε τροποποίηση αυθαίρετως Συγχρόνως η Κυβέρνηση διέλυσε πραξικοματικώς τη Δ’ Συντακτική Συνέλευση.
• 4 Ιανουαρίου 1926 Ο Θ. Πάγκαλος εκήρυξε επισήμως τη δικτατορία.
• 22 Αυγούστου 1926 Στρατιωτικό κίνημα υπό τον Γ. Κονδύλη ανέτρεψε τη δικτατορία Παγκάλου.
• 24 Αυγούστου 1926 Αποκατεστάθη ο ναύαρχος Κουντουριώτης στα καθήκοντα του Προέδρου της Δημοκρατίας.
• 22 Σεπτεμβρίου 1926 Εδημοσιεύθη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ετίθετο σε ισχύ το Σύνταγμα που είχε καταρτίσει η τριακονταμελής Επιτροπή.
• 7 Νοεμβρίου 1926 Διεξήχθησαν εκλογές για πρώτη φορά με απλή αναλογική, με ευρεία εκλογική περιφέρεια και σύστημα τριών διαδοχικών κατανομών.
• 3 Ιουνίου 1927 Τέθηκε σε ισχύ το οριστικό Σύνταγμα της Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας, έργο τριακονταμελούς επιτροπής το οποίο εψήφισε η “Βουλή της Α’ Περιόδου”, η οποία διέθετε ιδιόρρυθμη αναθεωρητική αρμοδιότητα.
• 5 Μαρτίου 1933 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επλειοψήφισε η αντιβενιζελική παράταξη. Την επόμενη το πρωί εξεράγη αλλά δεν επικράτησε στρατιωτικό κίνημα υπό τον στρατηγό Ν. Πλαστήρα.
• 6 Ιουνίου 1933 Απόπειρα δολοφονίας του Ε. Βενιζέλου.

Η’ Η ανώμαλη περίοδος

• 1 Μαρτίου 1935 Εξεράγη αλλά κατεστάλη μερικές ημέρες αργότερα στρατιωτικό κίνημα βενιζελικών αξιωματικών.
• 1 Απριλίου 1935 Με Συντακτική Πράξη η Κυβέρνηση Π. Τσαλδάρη κατήργησε τη Γερουσία.
• Απρίλιος – Ιούνιος 1935 Με σειρά Συντακτικών Πράξεων της Κυβέρνησης ανεστάλησαν, καταργήθηκαν, τροποποιήθηκαν διατάξεις του Συντάγματος. Το Σύνταγμα του 1927 είχε κατ’ ουσίαν καταλυθεί.
• 9 Ιουνίου 1935 Διεξήχθησαν εκλογές, από τις οποίες απείχαν τα δημοκρατικά κόμματα.
• 1 Ιουλίου 1935 Συνήλθε η “Ε’ εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις”.
• 10 Οκτωβρίου 1935 Καταργήθηκε και τύποις το Σύνταγμα του 1927 με στρατιωτικό πραξικόπημα. Λίγες ημέρες αργότερα επαναφέρθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα του 1864/1911.
• 3 Νοεμβρίου 1935 Διεξήχθη δημοψήφισμα – παρωδία αφού το 97,88% των ψήφων ετάχθησαν υπέρ της μεταβολής της μορφής του πολιτεύματος.
• 25 Νοεμβρίου 1935 Επανήλθε στην Ελλάδα ο Γεώργιος Β’.
• 26 Ιανουαρίου 1936 Διεξήχθησαν εκλογές με απλή αναλογική.
• 2 Μαρτίου 1936 Συνήλθε η Γ’ Αναθεωρητική Βουλή.
• 13 Απριλίου 1936 Έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης η Κυβέρνηση Ι. Μεταξά.
• 4 Αυγούστου 1936 Με πρόταση της Κυβέρνησης Μεταξά ο βασιλιάς εξέδωσε δύο βασιλικά διατάγματα, με τα οποία εγκαθιδρύθηκε το “καθεστώς της 4^ης Αυγούστου”.
• 28 Οκτωβρίου 1940 Η Ελλάδα εξήλθε στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Ελληνοιταλικός πόλεμος.
• Απρίλιος 1941 Εκδηλώθηκε επίθεση εκ μέρους της Γερμανίας και η χώρα κατελήφθη από τις δυνάμεις του “Άξονα” (Γερμανία, Ιταλία, Βουλγαρία). Ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ και η Κυβέρνηση του Εμ. Τσουδερού ανεχώρησαν στην Κρήτη και ακολούθως στο εξωτερικό.
• 1941 – 1944 Σχηματίσθηκαν Κυβερνήσεις υπό τους Γ. Τσολάκογλου, Κ. Λογοθετόπουλο και Ι. Ράλλη οι οποία αντλούσαν την εξουσία από τη θέληση των αρχών κατοχής. Κατά το ίδιο διάστημα οργανώθηκε η Εθνική Αντίσταση.
• 1 Ιουλίου 1943 Αποφασίσθηκε με πρακτικό του εξόριστου Υπουργικού Συμβουλίου όπως, μετά την απελευθέρωση της χώρας να διεξαχθούν εκλογές Συντακτικής Συνέλευσης.
• 20 Μαΐου 1944 Με το “Εθνικό Συμβούλιο” του Λιβάνου συμφωνήθηκε μεταξύ εκπροσώπων όλων των κομμάτων και των οργανώσεων της Εθνικής Αντίστασης, ότι μετά την απελευθέρωση ο Ελληνικός λαός “θα αποφασίση κυριάρχως και διά το πολίτευμα και διά το κοινωνικό καθεστώς και την κυβέρνηση της αρεσκείας του”.
• 24 Σεπτεμβρίου 1944 Συνάφθηκε η συμφωνία της Καζέρτας.
• 18 Οκτωβρίου 1944 Μετά την αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής εγκαθίσταται στην Αθήνα Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Γ. Παπανδρέου.
• Δεκέμβριος 1944 Διαλύθηκε η Κυβέρνηση εθνικής ενότητας και ακολούθως ξέσπασε η μάχη της Αθήνας.
• 31 Δεκεμβρίου 1944 Διορίσθηκε Αντιβασιλιάς ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνός.
• 12 Φεβρουαρίου 1945 Συνάφθηκε και κυρώθηκε με τη Συντακτική Πράξη 23/1945, η Συμφωνία της Βάρκιζας, η οποία όριζε διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την επίλυση του πολιτειακού και διενέργεια εκλογών για την ανάδειξη Συντακτικής Συνέλευσης.
• 31 Μαρτίου 1946 Διενεργήθηκαν εκλογές, με αποχή της Αριστεράς, για την ανάδειξη της Δ’ Αναθεωρητικής Βουλής.
• 13 Μαΐου 1946 Συνήλθε η Δ’ Αναθεωρητική Βουλή.
• 12 Ιουνίου 1946 Η Δ’ Αναθεωρητική Βουλή αποφάσισε να συστήσει 40μελή επιτροπή αναθεώρησης του Συντάγματος του 1864/1911.
• 1 Σεπτεμβρίου 1946 Διεξήχθη δημοψήφισμα, το οποίο απέβη υπέρ της επανόδου του βασιλιά Γεωργίου Β’.
• 1946 – 1949 Εμφύλιος Πόλεμος.
• 1 Απρίλιου 1947 Πέθανε ο Γεώργιος B’ και στον θρόνο ανήλθε ο αδελφός του Παύλος.
• 15 Ιουνίου 1948 Η 40μελής επιτροπή κατέθεσε το “Σχέδιο Συντάγματος της Ελλάδος” αποτελούμενο από 145 άρθρα.
• 25/29 Ιουλίου 1949 Με το ψήφισμα ΞΗ’ συνεστήθη νέα 40μελής επιτροπή για να καταρτίσει νέο ενιαίο κείμενο Σχεδίου Συντάγματος.
• 23 Δεκεμβρίου 1949 Η 40μελής επιτροπή παρουσίασε το νέο Σχέδιο Συντάγματος αποτελούμενο από 114 άρθρα.
• 8 Ιανουαρίου 1950 Διαλύθηκε η Δ’ Αναθεωρητική Βουλή, χωρίς να ολοκληρώσει το έργο της.
• 5 Μαρτίου 1950 Διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη νέας Βουλής.
• 30 Ιουλίου 1951 Διαλύθηκε η Βουλή και προκηρύχθηκαν νέες εκλογές οι οποίες διεξήχθησαν την 9^η Σεπτεμβρίου 1951.
• 1 Ιανουαρίου 1952 Τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα του 1952.
• 29 Απριλίου 1952 Η Βουλή αποφάσισε με ψήφισμα να διατηρήσει σε ισχύ διατάξεις Συντακτικών Πράξεων και Ψηφισμάτων.

Θ’ Η προδικτατορική περίοδος

• 16 Νοεμβρίου 1952 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επλειοψήφισε ο Ελληνικός Συναγερμός υπό τον Αλ. Παπάγο. Στις εκλογές αυτές εψήφισαν για πρώτη φορά οι Ελληνίδες δυνάμει του ν. 2159/1952.
• 19 Φεβρουαρίου 1956 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες το κόμμα της Ε.Ρ.Ε. αν και συγκέντρωσε λιγότερες ψήφους έλαβε – λόγω του ιδιόμορφου εκλογικού συστήματος – απόλυτη πλειοψηφία εδρών στη Βουλή. Πρώτη Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή.
• 11 Μαΐου 1958 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες πλειοψήφισε η Ε.Ρ.Ε. Λόγω της ξεχωριστής εκλογικής καθόδου των κομμάτων του κέντρου η Ε.Δ.Α. κατέστη αξιωματική αντιπολίτευση. Δεύτερη Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή.
• 29 Οκτωβρίου 1961 Διεξήχθησαν εκλογές, το κύρος των οποίων αμφισβητήθηκε έντονα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Τρίτη Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή.
• 21 Φεβρουαρίου 1963 Κατατέθηκε στη Βουλή πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος την οποία υπέγραφαν οι 26 βουλευτές Υπουργοί της Κυβέρνησης Καραμανλή.
• 3 Νοεμβρίου 1963 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επλειοψήφισε το κόμμα της Ενώσεως Κέντρου, αλλά δεν διέθετε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών της Βουλής.
• 16 Φεβρουαρίου 1964 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επλειοψήφισε το κόμμα της Ενώσεως Κέντρου, αλλά δεν διέθετε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή.
• Μάρτιος 1964 Απέθανε ο Βασιλιάς Παύλος και στον θρόνο ανήλθε ο Κωνσταντίνος Β’.
• Ιούλιος 1965 Ξέσπασε η μεγάλη πολιτική και συνταγματική κρίση κατά την οποία ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου εξαναγκάσθηκε σε παραίτηση από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο. Ακολούθησαν οι απόπειρες σχηματισμού Κυβερνήσεων υπό τους Γ. Αθανασιάδη – Νόβα και Η. Τσιριμώκο οι οποίες δεν ετελεσφόρησαν. Ακολούθως ψήφο εμπιστοσύνης έλαβε η Κυβέρνηση υπό τον Στ. Στεφανόπουλος στις 24 Σεπτεμβρίου 1965.

Ι’ Η στρατιωτική δικτατορία

• 21 Απριλίου 1967 Με στρατιωτικό πραξικόπημα επιβλήθηκε το δικτατορικό καθεστώς. Με το βασιλικό διάταγμα 277 διορίστηκε Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου ο Κ. Κόλλιας.
• 13 Δεκεμβρίου 1967 Εξεράγη και κατεστάλη αμέσως βασιλικό αντικίνημα.
• 15 Νοεμβρίου 1968 Τέθηκε τυπικά σε ισχύ τμήμα του καταρτισθέντος από τη δικτατορία “Συντάγματος”.
• 1 Ιουνίου 1973 Με Συντακτική Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου καταργήθηκε η μοναρχία και κηρύχθηκε έκπτωτη η δυναστεία των Γλύξμπουργκ.
• 4 Οκτωβρίου 1973 Τέθηκε τυπικά σε ισχύ το δεύτερο δικτατορικό “Σύνταγμα”.
• 8 Οκτωβρίου 1973 Διορίσθηκε Πρωθυπουργός ο Σπ. Μαρκεζίνης.
• 17 Νοεμβρίου 1973 Εξέγερση του Πολυτεχνείου. Η χώρα κηρύχθηκε σε κατάσταση πολιορκίας.
• 5 Νοεμβρίου 1973 Εσωτερικές ανακατατάξεις στους κόλπους των πραξικοπηματιών οδήγησαν στον εξαναγκασμό σε παραίτηση της ομάδας περί τον Γ. Παπαδόπουλο και στην αντικατάσταση της. Νέος “Πρόεδρος της Δημοκρατίας” o Φ. Γκιζίκης.
• 20 Ιουλίου 1974 Τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
• 23/24 Ιουλίου 1974 Η δικτατορία κατέρρευσε. Ο Κ. Καραμανλής ανέλαβε να σχηματίσει Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας.

Κ’ Η περίοδος της Τρίτης Δημοκρατίας

• 26 Ιουλίου 1974 Με προεδρικό διάταγμα χορηγήθηκε αμνηστία.
• 1 Αυγούστου 1974 Με Συντακτική Πράξη επανατέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα του 1952 εκτός από τις διατάξεις που αφορούσαν στη μορφή του Πολιτεύματος.
• 17 Νοεμβρίου 1974 Διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη της Ε’ Αναθεωρητικής Βουλής, στις οποίες επλειοψήφισε το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.
• 21 Νοεμβρίου 1974 Ο Κ. Καραμανλής εσχημάτισε Κυβέρνηση.
• 8 Δεκεμβρίου 1974 Ο Λαός σε δημοψήφισμα αποφάνθηκε με μεγάλη πλειοψηφία υπέρ της αβασίλευτης Δημοκρατίας.
• 9 Δεκεμβρίου 1974 Η Βουλή εξέλεξε προσωρινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Μιχ. Στασινόπουλο.
• 11 Απριλίου 1975 Με το Ι’ ψήφισμα παρατάθηκε η προθεσμία για την ολοκλήρωση του έργου της Ε’ Αναθεωρητικής Βουλής, μέχρι τις 31 Μαΐου 1975.
• 7 Ιουνίου 1975 Διεξήχθη η τελική συζήτηση και η ψήφιση του Συντάγματος.
• 11 Ιουνίου 1975 Τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα που εψήφισε η Ε’ Αναθεωρητική Βουλή, η οποία ακολούθως μετετράπη σε απλή Βουλή.
• 19 Ιουνίου 1975 Εκλέχθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τη Βουλή ο Κων. Τσάτσος.
• 20 Νοεμβρίου 1977 Διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη νέας Βουλής, στις οποίες επλειοψήφισε εκ νέου το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.
• 28 Νοεμβρίου 1977 Ο Κ. Καραμανλής εσχημάτισε εκ νέου Κυβέρνηση.
• 5 Μαΐου 1980 Ο Κ. Καραμανλής εκλέχθηκε από τη Βουλή Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
• 10 Μαΐου 1980 Ο Γ. Ράλλης εσχημάτισε Κυβέρνηση.
• 1 Ιανουαρίου 1981 Η Ελλάδα εντάχθηκε στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.
• 18 Οκτωβρίου 1981 Διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές, στις οποίες επλειοψήφισε το “Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα”. Τρεις ημέρες μετά ο Α. Παπανδρέου εσχημάτισε Κυβέρνηση.
• Μάρτιος 1985 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Καραμανλής παραιτήθηκε. Ο Πρόεδρος της Βουλής Ι. Αλευράς ανέλαβε ως προσωρινός αναπληρωτής. Η Βουλή εξέλεξε νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Χρ. Σαρτζετάκη.
• 2 Ιουνίου 1985 Διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη της ΣΤ’ Αναθεωρητικής Βουλής. Επλειοψήφισε το “Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα” και ο Α. Παπανδρέου εσχημάτισε εκ νέου Κυβέρνηση.
• 12 Μαρτίου 1986 Τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα 1975/86 έργο της ΣΤ’ Αναθεωρητικής Βουλής.
• 18 Ιουνίου 1989 Διεξήχθησαν εκλογές με σύστημα απλής αναλογικής. Το προεκλογικό κλίμα όμως ήταν έντονα φορτισμένο από την άσχημη υγεία του Α. Παπανδρέου και από τις φήμες για τα οικονομικά σκάνδαλα. Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας αν και επλειοψήφισε δεν έλαβε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή. Ο Τζ. Τζανετάκης εσχημάτισε Κυβέρνηση από την Νέα Δημοκρατία και τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου. Ο πρώην Πρωθυπουργός και μερικοί Υπουργοί των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ παραπέμφθησαν στο Υπουργοδικείο.
• 5 Νοεμβρίου 1989 Διεξήχθησαν εκλογές με σύστημα απλής αναλογικής, στις οποίες επλειοψήφισε η Νέα Δημοκρατία, αλλά δεν έλαβε απόλυτη πλειοψηφία εδρών στη Βουλή. Ο Ξ. Ζολώτας εσχημάτισε Κυβέρνηση (Οικουμενική).
• 8 Απριλίου 1990 Διεξήχθησαν εκλογές, στις οποίες επλειοψήφισε εκ νέου η Νέα Δημοκρατία, η οποία όμως έλαβε ακριβώς τις μισές (150) έδρες στη Βουλή . Ο Κ. Μητσοτάκης εσχημάτισε Κυβέρνηση, η οποία έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή (152 βουλευτές) στις 26 Απριλίου 1990.
• 4 Μαΐου 1990 Εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας για δεύτερη θητεία ο Κ. Καραμανλής.
• 10 Οκτωβρίου 1993 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επικράτησε το ΠΑΣΟΚ. Ο Α. Παπανδρέου εσχημάτισε εκ νέου Κυβερνηση.
• 8 Μαρτίου 1995 Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο Κ. Στεφανόπουλος.
• Ιανουάριος 1996 Λόγω επιπλοκών στην υγεία του Α. Παπανδρέου, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ υποδεικνύει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως Πρωθυπουργό τον Κ. Σημίτη.
• 22 Σεπτεμβρίου 1996 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επλειοψήφισε το ΠΑΣΟΚ. Ο Κ. Σημίτης εσχημάτισε εκ νέου Κυβέρνηση.
• 8 Φεβρουαρίου 2000 Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται για δεύτερη θητεία ο Κ. Στεφανόπουλος, τον οποίο εψήφισαν 269 βουλευτές.
• 9 Απριλίου 2000 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επλειοψήφισε το ΠΑΣΟΚ. Ο Κ. Σημίτης εσχημάτισε εκ νέου κυβέρνηση.
• 17 Απριλίου 2001 Τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα 1975/86/2001 έργο της Ζ’ Αναθεωρητικής Βουλής.
• 7 Μαρτίου 2004 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επικράτησε η ΝΔ. Ο Κωνσταντίνος Α. Καραμανλής (ο νεώτερος) σχημάτισε κυβέρνηση.
• 11 Μαρτίου 2005 Εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Κάρολος Παπούλιας.
• 16 Σεπτεμβρίου 2007 Διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη της Η’ Αναθεωρητικής Βουλής στις οποίες επλειοψήφισε η ΝΔ. Ο Κωνσταντίνος Α. Καραμανλής (ο νεώτερος) σχημάτισε εκ νέου κυβέρνηση.
• 2 Ιουνίου 2008 Τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα 1975/86/01/08 έργο της Η’ Αναθεωρητικής Βουλής.
• 4 Οκτωβρίου 2009 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επικράτησε το ΠΑΣΟΚ. Ο Γεώργιος Α. Παπανδρέου (ο νεώτερος) σχημάτισε κυβέρνηση.
• 3 Φεβρουαρίου 2010 Ο Κ. Παπούλιας επανεξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
• 4 Νοεμβρίου 2011 Με πρόταση του Πρωθυπουργού Γεωργίου Α. Παπανδρέου η Βουλή παρέχει την εμπιστοσύνη της στην Κυβέρνηση με ψήφους 153 βουλευτών.
• 11 Νοεμβρίου 2011 Παραίτηση της Κυβέρνησης παρά την προ εβδομάδας παροχή ψήφου εμπιστοσύνης.
• 11 Νοεμβρίου 2011 Σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας (τρικομματική) με την συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΛΑΟΣ. Πρωθυπουργός διορίζεται ο Λουκάς Παπαδήμος. Στις 15 Νοεμβρίου 2011 η νέα κυβέρνηση έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης.
• 11 Απριλίου 2012 Διαλύθηκε η Βουλή και προκηρύχθηκαν εκλογές.
• 6 Μαΐου 2012 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επικράτησε η ΝΔ. Η Βουλή συνεκλήθη στις 17, συγκροτήθηκε σε σώμα στις 18, και διαλύθηκε στις 19 Μαΐου.
• 17 Μαΐου 2012 Ανατέθηκε στον Παναγιώτη Πικραμμένο, Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ο σχηματισμός υπηρεσιακής Κυβέρνησης.
• 17 Ιουνίου 2012 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επικράτησε η ΝΔ. Σχηματίστηκε τρικομματική κυβέρνηση (ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ) με Πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά.
• 25 Ιανουαρίου 2015 Διεξήχθησαν εκλογές λόγω διάλυσης της Βουλής επειδή δεν εξέλεξε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Επικράτησε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Σχηματίστηκε συμμαχική κυβέρνηση(ΣΥ.ΡΙΖ.Α – ΑΝ.ΕΛ) με Πρωθυπουργό τον Αλέξιο Τσίπρα.
• 18 Φεβρουαρίου 2015 Εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Προκόπης Παυλόπουλος.
• 5 Ιουλίου 2015 Διεξήχθη δημοψήφισμα σχετικό με την πορεία των δανειακών συμβάσεων της χώρας.
• 28 Αυγούστου 2015 Διαλύθηκε η Βουλή. Σχηματίστηκε υπηρεσιακή Κυβέρνηση με Πρωθυπουργό την Βασιλική Θάνου, Πρόεδρο του Αρείου Πάγου.
• 20 Σεπτεμβρίου 2015 Διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες επικράτησε εκ νέου ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Σχηματίστηκε συμμαχική Κυβέρνηση (ΣΥ.ΡΙΖ.Α – AΝ.ΕΛ) με Πρωθυπουργό τον Αλέξιο Τσίπρα.