Η ψήφος των εκτός επικρατείας πολιτών

Του Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη*

Η σχετική με την ψήφο των εκτός επικρατείας πολιτών συζήτηση έρχεται με σημαντική καθυστέρηση προκειμένου να αντιμετωπίσει το χρονίζον ζήτημα της συμμετοχής τους στις βουλευτικές εκλογές.

Το θέμα εντοπίστηκε σχεδόν αμέσως με την μεταπολίτευση, καθώς το Σύνταγμα του 1975 όρισε στο άρθρο 51 ότι η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος από τους εκτός επικρατείας πολίτες ρυθμίζεται με νόμο. Η σχετική συζήτηση επαναλήφθηκε στην αρμόζουσα έκταση το 1983 - 84 , όταν οι εκτός επικρατείας πολίτες εψήφισαν για πρώτη φορά στις Ευρωεκλογές.

Το γερμανικό εκλογικό σύστημα και οι λύσεις

Του Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Φιλελεύθερος" και τον ιστότοπο www.pronews.gr 

Υπό τον όρο εκλογικό σύστημα εννοείται ο μαθηματικός τύπος που εφαρμόζεται ως μέθοδος κατανομής των βουλευτικών εδρών στους πολιτικούς σχηματισμούς, οι υποψήφιοι των οποίων κατέρχονται και μετέχουν στις εκλογές.

Η κατανομή των εδρών διενεργείται στη βάση του αριθμού των ψήφων που έλαβαν κατ’ αρχάς οι κομματικοί σχηματισμοί και ακολούθως, οι υποψήφιοι βουλευτές. Τα εκλογικά συστήματα διακρίνονται σε τρεις μείζονες κατηγορίες, τα αναλογικά, τα πλειοψηφικά και τα μεικτά, που διατηρούν στοιχεία και των αναλογικών και των πλειοψηφικών συστημάτων. Για να καταστεί αυτό αντιληπτό αρκεί να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας ότι το ισχύον εκλογικό σύστημα είναι μεικτό. 

Ποινική μεταρρύθμιση (;)

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Σάββατο 06 Ιουλίου 2019, 00:03) 

Λίγες μέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, η νομική επικαιρότητα κυριαρχείται από τη θέση σε ισχύ του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και τις συνέπειές της. Το ζήτημα έχει διαδικαστικές και ουσιαστικές διαστάσεις που συνδέονται όμως άρρηκτα μεταξύ τους. Ειδικότερα:

Η ψήφος των εκτός επικρατείας Ελλήνων

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.thepresident.gr (Παρασκευή 12 Απριλίου 2019, 12:07) 

Η αναγνώριση της δυνατότητας άσκησης του εκλογικού δικαιώματος στις βουλευτικές εκλογές από τους εκλογείς που βρίσκονται εκτός της ελληνικής επικράτειας παραμένει εδώ και χρόνια σε εκκρεμότητα. Δεδομένου του μεγάλου αριθμού Ελλήνων πολιτών που έχουν εγκατασταθεί στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, σε συνέχεια των γενεών μεταναστών των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών, η ολιγωρία αυτή του κοινού νομοθέτη θέτει ένα σοβαρό ζήτημα δημοκρατίας. Ειδικότερα:

Ποινική «απεύθυνση» και Σύνταγμα

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Κυριακή 17 Μαρτίου 2019, 00:03) 

Τη νομική επικαιρότητα των τελευταίων ημερών απασχολεί η συζήτηση για τα σχέδια του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Από το δημόσιο διάλογο απουσιάζει όμως η τεκμηρίωση των προτεινόμενων αλλαγών ή η αναφορά σε συγκριτικά στοιχεία, σε σχέση προς τα ισχύοντα σε άλλες έννομες τάξεις. Η τεκμηρίωση αυτή είναι άλλωστε αναγκαία τόσο για τη διασφάλιση του δημοσίου διαλόγου μεταξύ πολιτών και φορέων όσο και για τις διάφορες φάσεις της κοινοβουλευτικής συζήτησης.

Σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή *

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.thepresident.gr (Σάββατο 09 Μαρτίου 2019, 21:54)

Το τελευταίο διάστημα, το ζήτημα των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας ήλθε επανειλημμένα στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Η πρόταση μάλιστα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για την αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος, προκειμένου να κατοχυρωθεί η θρησκευτική ουδετερότητα του Κράτους, συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών στην πρώτη ψηφοφορία στη Βουλή για τη διαπίστωση της ανάγκης αναθεώρησης του Συντάγματος και τον καθορισμό των αναθεωρητέων διατάξεων. Είναι όμως αναγκαία η αναθεώρηση των συνταγματικών διατάξεων που διέπουν τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας;

Τα κοινοβουλευτικώς αυτονόητα

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή *

Το τελευταίο διάστημα, παρατηρούνται, σε καθημερινή σχεδόν βάση, καινοφανή φαινόμενα στη λειτουργία των δημοκρατικών μας θεσμών. Αξίζει να επισημανθούν η παροχή ψήφου εμπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση από μεμονωμένους βουλευτές, όπως επίσης τα ζητήματα που σχετίζονται με τη συγκρότηση των διαρκών κοινοβουλευτικών επιτροπών και με τον τρόπο διενέργειας των κοινοβουλευτικών ψηφοφοριών. Τις τελευταίες μέρες παρατηρούνται, ωστόσο, και νέες εξελίξεις που δικαιολογούν σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τον τρόπο εφαρμογής του Κανονισμού της Βουλής. 

Κοινοβουλευτικές αλχημείες;

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr(Παρασκευή 01 Φεβρουαρίου 2019, 00:02)

Τις τελευταίες εβδομάδες, η λειτουργία του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος δοκιμάζεται με πρωτόγνωρο τρόπο. Όπως είναι γνωστό, μετά από τη διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού, η απαιτούμενη πλειοψηφία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση συγκεντρώθηκε χάρη στις ψήφους μεμονωμένων βουλευτών που εξακολουθούν να μην έχουν ενταχθεί στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του πρώτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, ούτε να έχουν συγκροτήσει δική τους Κοινοβουλευτική Ομάδα. Λίγες μέρες αργότερα, η Συμφωνία των Πρεσπών κυρώθηκε χάρη σε μια εν μέρει διαφορετική κοινοβουλευτική πλειοψηφία από αυτή που είχε παράσχει ψήφο εμπιστοσύνης.

Η Συμφωνία των Πρεσπών: 

Επωφελής συμβιβασμός ή εθνική υποχώρηση;

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr(Παρασκευή 25 Ιανουαρίου 2019, 00:02)

 

Όπως ήταν αναμενόμενο, η συζήτηση στη Βουλή, για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, οδήγησε σε σειρά αμφισβητήσεων, τόσο ως προς την ακολουθούμενη διαδικασία, όσο και ως προς την ουσία της συμφωνίας. Άλλες από τις αμφισβητήσεις αυτές αφορούν σε νομικά ζητήματα, ενώ άλλες αφορούν στην τελική αξιολόγηση της συμφωνίας, ως επωφελούς συμβιβασμού ή εθνικής υποχώρησης. Ειδικότερα:

Eίναι η Ακρόπολη ακίνητο του ελληνικού δημοσίου;

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Δευτέρα 07 Ιανουαρίου 2019, 00:03) 

Στα μέσα Σεπτεμβρίου 2018 τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν, μάλλον τυχαία, σε απόφαση του Υπουργού Οικονομικών του Ιουνίου 2018 που προέβλεπε τη μεταβίβαση στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.» (ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.), θυγατρική του λεγόμενου «Υπερταμείου» (της «Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας») που δεν ανήκει στο δημόσιο τομέα, 10.119 ακινήτων του δημοσίου, μεταξύ των οποίων μνημείων και άλλων ακινήτων πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

Kυβερνητική κρίση και Σύνταγμα: 

Μεταξύ τήρησης των συνταγματικών διαδικασιών και καταστρατήγησης του Συντάγματος

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Η εσωτερική πολιτική επικαιρότητα των τελευταίων ετών χαρακτηρίζεται, σε σημαντικό βαθμό, από αντιπαραθέσεις θεσμικού χαρακτήρα. Η συζήτηση αυτή, πολλές φορές χρήσιμη και αναγκαία, δεν παύει να καταδεικνύει τις παθογένειες της ελληνικής δημοκρατίας, στο βαθμό που η αντιπαράθεση φαίνεται να επεκτείνεται στα θεσμικώς αυτονόητα. Ενόψει των παραπάνω, είναι ιδιαιτέρως αξιοσημείωτη η σύγκλιση που παρατηρείται τις τελευταίες μέρες στην πολιτική συζήτηση ως προς τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν τη διάσταση μεταξύ των δύο μέχρι πρότινος κυβερνητικών εταίρων και εν τέλει την αποχώρηση του ενός εξ αυτών από την Κυβέρνηση. Ανεξαρτήτως της ανωτέρω διαπίστωσης, οι θεσμικές παραδοξότητες παραμένουν και θέτουν σε αμφισβήτηση τη δημοκρατική ωριμότητα μεγάλου μέρους του πολιτικού προσωπικού.

Ειδικότερα:

Η σχέση μεταξύ προτείνουσας και Αναθεωρητικής Βουλής

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Κυριακή 09 Δεκεμβρίου 2018, 00:03)

Η έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος συνοδεύθηκε από έντονη πολιτική αντιπαράθεση ως προς τη δέσμευση ή μη της Αναθεωρητικής Βουλής από τις κατευθύνσεις της προτείνουσας Βουλής. Σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος, αφού η προτείνουσα Βουλή διαπιστώνει την ανάγκη αναθεώρησης και καθορίζει ειδικά τις διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν, η Αναθεωρητική Βουλή αποφασίζει σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.

Περί ανεξαρτησίας

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018, 00:02)

 

Η ανακοίνωση της εκλεκτής της Κυβέρνησης, για τη θέση της Προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού, προκάλεσε έντονη πολιτική αντιπαράθεση. Μολονότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν εντάσσεται στις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές, η εν λόγω επιλογή δεν είναι νομικά αδιάφορη για μια σειρά από λόγους που συνδέονται ιδίως με τις προηγούμενες ιδιότητες της προταθείσας, ως Πρόεδρου του Αρείου Πάγου, υπηρεσιακής Πρωθυπουργού και στη συνέχεια νομικής συμβούλου του Πρωθυπουργού. Ειδικότερα:

Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2018, 00:03)

Έχει επικρατήσει να θεωρείται παθογένεια του ισχύοντος Συντάγματος η διάλυση της Βουλής λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Δεν προκαλεί εντύπωση, συνεπώς, που οι περισσότερες από τις προτάσεις αναθεώρησης του Συντάγματος που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ανεξαρτήτως της προέλευσής τους από το πολιτικό ή το επιστημονικό προσωπικό, προβλέπουν την αποσύνδεση της διαδικασίας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής. Αναλόγως όμως του ειδικότερου τρόπου με τον οποίο επιδιώκεται αυτή η αποσύνδεση, είναι δυνατόν να προκληθούν αποτελέσματα που είναι τα αντίθετα από τα επιδιωκτέα. Ειδικότερα:

Quis custodiet ipsos custodes? (Ποιος μας φυλάει από τους φύλακες;)

Των Άλκη Ν. Δερβιτσιώτη και Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή*

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από τον ιστότοπο www.liberal.gr (Κυριακή 06 Ιανουαρίου 2019, 00:02)

Η εξελισσόμενη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος δημιουργεί ίσως την εντύπωση συναίνεσης ως προς τα θεμελιώδη στοιχεία της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Η συζήτηση ως προς τις ενδεδειγμένες τροποποιήσεις των αναθεωρήσιμων διατάξεων του Συντάγματος θα είχε, άλλωστε, περιορισμένο νόημα, εάν εξακολουθούσαμε να διαφωνούμε ως προς τις διατάξεις που δεν υπόκεινται καν σε αναθεώρηση.